Mieszkańcy Kębłowa powiadomieni przez posłańca ze Świętna o tym, że pastor ma zamiar przyjechać zgromadzili się większą grupą na stacji kolejowej. Pastor w swoim pamiętniku napisał, że w Kębłowie na rynku czekało na niemiecką delegację 100 uzbrojonych, ale nie napisał, że uzbrojeni byli w kije i widły, gdyż w tym czasie nawet grupa powstańców kębłowskich nie miała karabinów. Prawdą natomiast jest, że grupa Polaków stojąca na rynku była niechętnie nastawiona do Niemców i nie chcieli delegacji niemieckiej dalej przepuścić. Dopiero przez usilne dopominanie się pastora o rozmowę z sołtysem spowodowało, że w ogóle doszło do takowych rozmów. Pastor razem z delegacją nie mieli problemów ze swobodnym poruszaniem się po Kębłowie, gdyż bez przeszkód dotarli ze stacji kolejowej do rynku, następnie wolno było im udać się do sołtysa, następnie byli na probostwie u ks. Kamińskiego, odwiedzili także pocztę i z powrotem udali się na stację kolejową. Pastor dokładnie obejrzał przygotowanie Kębłowa do akcji powstańczej, wybadał nastroje tutejszej ludności, potrafił tak poprowadzić rozmowy dyplomatyczne, że gmina Kębłowo uznała niezależność Republiki Świętno od administracji polskiej.

Wiadomości o historycznych pertraktacjach między Świętnem, a Kębłowem zaczerpnęłam z materiałów zebranych przez Mariana Springera, który w latach 1946 - 1950 był kierownikiem szkoły w Świętnie, co moim zdaniem powoduje, że materiały te są wiarygodne. Marian Springer w książce pt. "Chobienice. Zarys dziejów" wydanej w Wolsztynie w roku 2001 opisał te odległe fakty również na podstawie rozmów jakie odbył ze świadkami tamtych wydarzeń: Analizując powyższe wspomnienia pastora, „należy zauważyć, że jest ono wyjątkowo oszczędne w treść i lakoniczne. Wiadomym jednak jest, że owa wizyta dyplomatyczna nowo kreowanego szefa rządu świętniańskiego, nie była tak pomyślna. Gdyby nie pośrednicząca rola miejscowego proboszcza ks. Kamińskiego (obaj duchowni utrzymywali z sobą bliskie stosunki, ks. Kamiński uczył religii katolickiej w Świętnie, a pastor Hegemann religii protestanckiej w Kębłowie), byłaby się zakończyła fiaskiem. Dowódca placówki powstańczej w Kębłowie Bronisław Kotlarski był właśnie w tym czasie zajęty przygotowaniem ataku na Świętno stąd zaskoczony nagłą wizytą świętnian, zbagatelizował ją i nie chciał z delegacją w ogóle rozmawiać. Powstańcy nie mieli zaufania do zagranicznych sąsiadów i nie chcieli też udzielić posłuchania ich „prezydentowi”. Dopiero autorytet i wstawiennictwo oraz solenne zapewnienia miejscowego proboszcza umożliwiły pastorowi częściową realizację swoich planów i uzyskanie problematycznego sukcesu.

Nowo powstałemu państwu groziło również niebezpieczeństwo ze strony powstańców z Obry. Stąd też Hegemann niezwłocznie przekazał odpis układu świętniańskiego z Kębłowa dowództwu powstania w Obrze, chor. Nikodemowi Wojtkowiakowi. I tam powstańcy nieprzychylnie ustosunkowali się do propozycji „neutralnej republiki”. Hegemann znalazł pośrednika w osobie właścicielki majątku hr. Swinarskiej, której w zamian za interwencję obiecał, że grunty będące własnością Hrabiny, a leżące na terenie „republiki” zostaną objęte statusem nienaruszalności. Dzięki właścicielce Obry i Krutli również podpisano podobny układ.”

Ustalono, że granica państwowa między Kębłowem a Świętnem przebiegać będzie przez łąki po południowej stronie Kanału Środkowego Obry.

Powstańcy kębłowscy w swoim protokóle z dnia 18.01.1927 roku o przebiegu Powstania Wielkopolskiego w Kębłowie w ogóle nie wspominają o wizycie dyplomatycznej pastora Hegemanna, co może oznaczać, że nikt z Drużyny Kębłowskiej nie brał udziału w pertraktacjach z Niemcami. Może to także oznaczać, że powstańcy z wielkim niezadowoleniem przyjęli fakt, że sołtys Jaskólski pod wpływem nacisku ks. Kamińskiego podpisał dokumenty uznające Republikę Świętno i w jednoznaczny sposób chcieli się odciąć od tych fatalnych w skutkach decyzji.

W odpowiedzi na propozycję ppor Stanisława Siudy, który wezwał Drużynę Kębłowską do wsparcia wojsk powstańczych w pościgu za Niemcami, powstańcy z Kębłowa w sile 15 ludzi wyruszyli do Wolsztyna, gdzie zostali wcieleni do kompani sierż. Tomiaka. W Kębłowie pozostali tylko powstańcy pełniący funkcje wartownicze od strony Obry, Świętna, Moch, Solca. Powstańcy drużyny kębłowskiej wspólnie z kompanią wielichowską wypierali Niemców w kierunku Kopanicy. Po przegrupowaniu sił powstańczych doszło w dniach 10/11.01.1919 roku do bitwy i w jej wyniku Kopanica została wyzwolona.

Deklarowana przez pastora Hegemanna neutralność Republiki Świętno (Freistadt Schwenten) była iluzoryczna. W dniu 9.01.1919 roku patrol konny z Kolska został przez przewodnika ze Świętna przeprowadzony do Obry. W potyczce jaka wywiązała się pod Obrą zginął powstaniec z Obry Józef Buczkowski. Dowódcy powstania na odcinku wolsztyńskim zamierzali zająć Republikę Świętno ale Naczelna Rada Ludowa w Poznaniu nie wyraziła zgody.

W dniu 13.01.1919 roku silny oddział Niemców ze Świętna zaatakował posterunki w Kębłowie ale atak został odparty przez powstańców. W wyniku strzelaniny ranny w rękę został Józef Kryś. Wobec ciągłego zagrożenia ze strony niemieckiej drużyna kębłowska została z powrotem odesłana do Kębłowa.

Począwszy od potyczki obronnej, która miała miejsce w dniu 13.01.1919 roku do drużyny kębłowskiej każdego dnia zgłaszali się nowi ochotnicy, dzięki czemu przystąpiono do kopania rowów obronnych, przyczółków mostowych i okopów. Drużyna Kębłowska rosła w siłę i wkrótce przekształcona została w pluton pod dowództwem Bronisława Kotlarskiego, wchodzący w skład kompanii pod dowództwem Stanisława Górnego i tą kompanię nazywano „kompanią Kotlarskich”.

Władze powstańcze odcinka wolsztyńskiego uznały, że Kębłowo narażone jest na ataki zbrojne, dlatego w celu samoobrony pluton pod dowództwem Bronisława Kotlarskiego otrzymał broń i amunicję. Takie dozbrojenie oddziału umożliwiało odpieranie ataków wroga.

W dniu 24.01.1919 roku o godz. 13-tej niebezpieczeństwo znów nadeszło od strony „neutralnego” Świętna. Dwie silne kolumny piechoty niemieckiej wsparte szwadronem kawalerii przeprowadziły równolegle ataki na powstańcze posterunki w Obrze i w Kębłowie. Dzięki zdecydowanej i odważnej obronie powstańców, w obydwu wsiach ataki Niemców zostały odparte.

Powstańcy kębłowscy tak opisali ową akcję zbrojną: „W końcu stycznia pewnego poranka zaatakował nasze wysunięte posterunki silny patrol niemiecki w sile 20 żołnierzy ogniem karabinowym, będąc uzbrojony w ręczne granaty. Posterunki nasze zaalarmowały wartę naszą, odpowiedziały ogniem karabinowym, udały się w pościg za uciekającymi zabrawszy do niewoli 2 żołnierzy i jednego ciężko rannego podoficera. Ślady na śniegu wskazywały w kierunku uciekających żołnierzy niemieckich, iż więcej rannych być musiało”.

Dnia 25.01.1919 wyzwolony został Babimost i Kargowa, a 26.01. powstańcy zajęli Nowy Jaromierz. Dnia 8.02.1919 wyzwolone zostały Mochy, Kaszczor, Wieleń i Osłonin.

Równolegle z działaniami powstańczymi prowadzona była reorganizacja polskich oddziałów, które sukcesywnie przekształcane były w regularne Wojsko Polskie.

Dowództwo kompanii Górnego zlecono Bronisławowi Kotlarskiemu, a dowództwo Plutonu Kębłowskiego objął Max Marcinowski.

Powstańcy kębłowscy zanotowali straty osobowe, i tak w walce pod Łomnicą poległ powstaniec Szeffler, a pod Zbąszyniem poległ powstaniec Wojtkowiak, oboje z Drużyny Kębłowskiej. W walkach między Babimostem a Kramskiem ciężko ranny został powstaniec, Andrzej Pawlik z Kębłowa.

W swoim protokole powstańcy kębłowscy podkreślają wielkie zasługi Roberta Marcinowskiego – fabrykanta z Kębłowa, Stanisława Rogozińskiego – ówczesnego sołtysa z Kębłowa i Szczepana Pawlika – rolnika z Kębłowa, który służył powstańcom m.in. prowiantem i własnym transportem.

W hołdzie tym wszystkim, dzięki którym mamy Wolną Polskę.
Eugenia Świetlińska - Pięta
Wolsztyn, 24.11.2013